Vị trí và tác dụng của huyệt chi chính

Trong tên gọi Huyệt chi chính thì Chi có nghĩa là lạc mạch còn Chính là kinh chính, tức kinh Tiểu Trường. Do đó, Chi Chính là Lạc Huyệt của kinh Tiểu trường, nơi lạc mạch tách ra để nhập vào kinh thủ Thiếu Âm Tâm là cơ quan then chốt của tạng phủ bên trong. Chi chính huyệt có các đặc tính sau:

• Huyệt thứ 7 của kinh Tiểu trường
• Huyệt Lạc của kinh Tiểu trường
• Huyệt kiểm soát phần sâu của kinh Tiểu trường

Về vị trí Huyệt chi chính nằm ở sát bờ sau xương trụ, cách cổ tay 5 thốn, trên đường nối huyệt Dương Cốc và huyệt Tiểu Hải. Còn xét trên phương diện giải phẫu thì Chi chính huyệt nằm dưới da, là khe giữa cơ trụ trước và cơ trụ sau, chỗ bám vào xương của cơ duỗi riêng ngón tay trỏ và cơ gấp chung sâu các ngón xương trụ. Các cơ được vận động bởi các nhánh dây thần kinh trụ và dây thần kinh quay, riêng vùng da được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh D1.

Theo Y Học Cổ Truyền, tác dụng của huyệt chi chính là thanh thần chí, giải biểu nhiệt, sơ tà khí ở kinh thường được chủ trị trong khuỷu tay đau, cánh tay đau, ngón tay và cổ tay sưng đau hoặc thần kinh suy nhược, lo sợ. Tác dụng cụ thể theo đường kinh và theo toàn thân gồm:

• Theo kinh: chữa tay co, ngón tay không nắm được, cổ gáy sưng đau, đau hàm, hoa mắt
• Toàn thân: sốt không ra mồ hôi, điên, kinh sợ

Khi châm cứu ở Huyệt chi chính được châm thẳng sâu 0,5-0,8 thốn, cứu 3-5 tráng, ôn cứu 5-10 phút. Các phối hợp huyệt thường gặp:

• Phối Hợp Cốc, Khúc Trì, Ngư Tế, Thiếu Hải, Uyển Cốt trị nói bậy (Thiên Kim Phương)
• Phối Dương Khê, Nội Quan trị kinh sợ, tay không giơ lên được (Tư Sinh Kinh)
• Phối Tam Tiêu Du trị chóng mặt, đau đầu (Tư Sinh Kinh)
• Phối Phi Dương trị hoa mắt (Bách Chứng Phú)
• Phối Khúc Trì trị khuỷu tay đau, cánh tay đau, ngón tay đau không co bóp lại được

Huyệt chi chính là huyệt thứ 7 thuộc Tiểu trường kinh có tác dụng theo kinh và theo toàn thân giúp thanh thần chí, giải biểu nhiệt và sơ tà khí ở kinh. Hiểu được vị trí của huyệt chi chính sẽ giúp bác sĩ thực hiện bấm huyệt, điều trị bệnh hiệu quả.