Vị trí và tác dụng của huyệt phủ xá

Huyệt phủ xá là huyệt thứ 13 nằm trong nhóm Kinh mạch Tỳ, liên quan đến các vấn đề ruột dư viêm, đau do thoát vị… Vậy vị trí huyệt phủ xá nằm ở đâu và tác dụng huyệt phủ xá là gì?

Huyệt Phủ Xá (trong tiếng Trung là huyệt Fushe hay Fouché) là huyệt thứ 13 thuộc Tỳ kinh, ký hiệu SP13. Tên gọi Phủ Xá được đặt theo đúng ý nghĩa của nó, với:

• Phủ: nơi mọi thứ cùng đổ về.
• Xá: nơi trú ngụ.

Nói cách khác, Huyệt Phủ Xá là nơi mà các thành phần như mạch Âm duy, kinh Túc Quyết âm Can và kinh Túc Thái âm Tỳ cùng đổ về, trú trong khu vực bụng nối với Tỳ, có kết hợp Tâm và Phế.

Vị trí huyệt phủ xá xác định như sau:

• Nằm dưới huyệt Phúc kết khoảng 3 tấc.
• Cách mạch Nhâm (Châm phương) khoảng 4 tấc.
• Cách Đại thành (đường ở giữa bụng) khoảng 4.5 tấc.
• Nằm trên huyệt Xung môn khoảng 0.7 tấc.
• Bên ngoài cách mạch Nhâm 4 tấc.
• Nằm ngoài động mạch đùi và phía trên nếp bẹn.

Về giải phẫu, huyệt phủ xá nằm dưới da tại khe giữa của hai bó cơ đái – chậu xương đùi. Thần kinh vận động cho nhóm cơ ở đây là ngành ngang trong đám rối thắt lưng, da xung quanh vùng huyệt đạo này bị chi phối bởi đoạn thần kinh L1.

Huyệt phủ xá được áp dụng trong việc điều trị và cải thiện triệu chứng của một số tình trạng như:

• Đầy hơi, đau bụng, táo bón
• Đau vùng háng.
• Có khối u ở bụng.
• Thoát vị bẹn.
• Lách to.
• Viêm tử cung

Điều trị dựa trên châm cứu – bấm huyệt có sử dụng huyệt phủ xá sẽ thực hiện theo hai phương thức chính là liệu pháp xoa bóp và liệu pháp xông hơi.

Liệu pháp xoa bóp

Các thao tác thực hiện lần lượt là:

• Đặt ngón trỏ và ngón giữa lại với nhau, đồng thời uốn cong các ngón còn lại.
• Nhấn vào vị trí huyệt phủ xá bằng đầu ngón tay trong 1 đến 3 phút mỗi lần, lặp lại 3 – 5 lần.
• Mỗi ngày nên thực hiện các động tác này ít nhất một lần vào buổi sáng và buổi tối.

Liệu pháp này có thể cải thiện tình trạng đau háng một cách hiệu quả khi thực hiện trong thời gian dài.

Xoa bóp kết hợp các huyệt khác

Việc chỉ sử dụng huyệt phủ xá không thể loại bỏ hoàn toàn các tình trạng được đề cập bên trên, mà chỉ có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng đau vùng háng. Để nâng cao hiệu quả, cần phối hợp thêm các loại huyệt khác, thao tác thực hiện cụ thể như sau:

• Đầu tiên, xoa đều huyệt khí hải trong khoảng 1 phút, sau đó xoa bóp huyệt phủ xá trong 3 phút.
• Tiếp theo, xoa huyệt túc tam lý khoảng 30 lần.
• Cuối cùng, xoa huyệt tam âm giao trong 30 lần.

Phương pháp kết hợp 4 loại huyệt khí hải, huyệt phủ xá, huyệt túc tam lý và huyệt tam âm giao có thể hỗ trợ điều trị các vấn đề đau bụng một cách bền vững. Bạn nên thực hiện lặp lại các thao tác này mỗi ngày 2 lần cho đến khi các triệu chứng hoàn toàn biến mất.

Liệu pháp xông hơi

Xông hơi ở vị trí huyệt phủ xá sử dụng que moxa trong thời gian từ 5 phút đến 20 phút, mỗi ngày một lần, có thể giảm trạng thái căng tức bụng và đau bụng nhanh chóng.

Tác dụng huyệt phủ xá khi kết hợp với nhiều loại huyệt khác có thể tạo ra kết quả tích cực bất ngờ, cụ thể:

• Phối hợp

Điều trị dựa trên châm cứu – bấm huyệt có sử dụng huyệt phủ xá sẽ thực hiện theo hai phương thức chính là liệu pháp xoa bóp và liệu pháp xông hơi.

Liệu pháp xoa bóp

Các thao tác thực hiện lần lượt là:

• Đặt ngón trỏ và ngón giữa lại với nhau, đồng thời uốn cong các ngón còn lại.
• Nhấn vào vị trí huyệt phủ xá bằng đầu ngón tay trong 1 đến 3 phút mỗi lần, lặp lại 3 – 5 lần.
• Mỗi ngày nên thực hiện các động tác này ít nhất một lần vào buổi sáng và buổi tối.

Liệu pháp này có thể cải thiện tình trạng đau háng một cách hiệu quả khi thực hiện trong thời gian dài.

Xoa bóp kết hợp các huyệt khác

Việc chỉ sử dụng huyệt phủ xá không thể loại bỏ hoàn toàn các tình trạng được đề cập bên trên, mà chỉ có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng đau vùng háng. Để nâng cao hiệu quả, cần phối hợp thêm các loại huyệt khác, thao tác thực hiện cụ thể như sau:

• Đầu tiên, xoa đều huyệt khí hải trong khoảng 1 phút, sau đó xoa bóp huyệt phủ xá trong 3 phút.
• Tiếp theo, xoa huyệt túc tam lý khoảng 30 lần.
• Cuối cùng, xoa huyệt tam âm giao trong 30 lần.

Phương pháp kết hợp 4 loại huyệt khí hải, huyệt phủ xá, huyệt túc tam lý và huyệt tam âm giao có thể hỗ trợ điều trị các vấn đề đau bụng một cách bền vững. Bạn nên thực hiện lặp lại các thao tác này mỗi ngày 2 lần cho đến khi các triệu chứng hoàn toàn biến mất.

Liệu pháp xông hơi

Xông hơi ở vị trí huyệt phủ xá sử dụng que moxa trong thời gian từ 5 phút đến 20 phút, mỗi ngày một lần, có thể giảm trạng thái căng tức bụng và đau bụng nhanh chóng.

Huyệt phủ xá kết hợp với các loại huyệt khác như thế nào?

Tác dụng huyệt phủ xá khi kết hợp với nhiều loại huyệt khác có thể tạo ra kết quả tích cực bất ngờ, cụ thể:

• Phối hợp huyệt phủ xá với huyệt Chiên trung, huyệt Khí hải, huyệt Thiên khu, huyệt Túc tam lý có tác dụng điều hòa lá lách và dạ dày, xua tan tình trạng ứ trệ, đầy bụng.
• Khi kết hợp với huyệt Đại chùy, huyệt Hợp Cốc, huyệt Tam âm giao, huyệt Ngoại quan, huyệt Thiên khu, huyệt Thượng cự hư có thể điều trị nôn mửa và tiêu chảy.
• Tác dụng huyệt phủ xá khi kết hợp cùng huyệt Trung quản, huyệt Túc tam lý, huyệt Đại hoành, huyệt Công tôn, huyệt Hợp cốc là điều trị chứng đau bụng, tức bụng.

Huyệt phủ xá kết hợp với Quan âm, Mạch môn, Tam thất và Xích thược được dùng để trị sa tử cung. với huyệt Chiên trung, huyệt Khí hải, huyệt Thiên khu, huyệt Túc tam lý có tác dụng điều hòa lá lách và dạ dày, xua tan tình trạng ứ trệ, đầy bụng.

• Khi kết hợp với huyệt Đại chùy, huyệt Hợp Cốc, huyệt Tam âm giao, huyệt Ngoại quan, huyệt Thiên khu, huyệt Thượng cự hư có thể điều trị nôn mửa và tiêu chảy.
• Tác dụng huyệt phủ xá khi kết hợp cùng huyệt Trung quản, huyệt Túc tam lý, huyệt Đại hoành, huyệt Công tôn, huyệt Hợp cốc là điều trị chứng đau bụng, tức bụng.
• Huyệt phủ xá kết hợp với Quan âm, Mạch môn, Tam thất và Xích thược được dùng để trị sa tử cung.

Hiện nay, các nghiên cứu cụ thể về việc sử dụng bấm huyệt cho các tình trạng tiêu hóa còn tương đối ít, thay vào đó tập trung nhiều vào châm cứu.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy bấm huyệt phủ xá kết hợp với các loại huyệt khác như huyệt Bào Hoang (nằm dưới mỗi bên lưng nhỏ), huyệt Ngoại Lăng (nằm dưới mỗi bên rốn) và huyệt Thủ thái Âm Phế 10 (nằm ở gốc mỗi ngón tay cái) có tác động tích cực đến các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa, đặc biệt là chứng đầy hơi, chướng bụng.

Trong một nghiên cứu liên quan đến tác động của bấm huyệt đối với 70 bệnh nhân chạy thận nhân tạo bị táo bón, các bệnh nhân sau khi được bấm huyệt 3 lần mỗi tuần trong 4 tuần liên tục, có hiện tượng giải phóng khí nhanh chóng hơn, đồng thời cải thiện chức năng ruột.

Cũng tương tự như vậy, một nghiên cứu từ năm 2015 cho thấy tác dụng huyệt phủ xá và nhiều huyệt khác đối với 78 bệnh nhân tâm thần trưởng thành bị táo bón. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy, nhóm có sự can thiệp giải pháp bấm huyệt đã giảm được đáng kể triệu chứng điển hình như đầy hơi, chướng bụng do táo bón.

Huyệt phủ xá là một huyệt quan trọng của cơ thể, có tác dụng trong nhiều vấn đề, đặc biệt là chứng đau bụng, thoát vị… Việc áp dụng đúng các liệu pháp điều trị bằng bấm huyệt phủ xá có thể hỗ trợ cải thiện triệu chứng, bệnh lý… nhanh chóng và hiệu quả.