Vị trí và tác dụng của huyệt thiên lịch

Diễn giải cách gọi thiên lịch huyệt gồm: Thiên là lệch về một bên, Lịch là đi ngang qua. Vì Kinh Biệt của thủ Dương Minh Đại Trường nổi lên từ huyệt này và đi lệch sang 1 bên để nối với kinh thủ Thái Âm Phế nên huyệt được gọi là Thiên Lịch. Huyệt thiên lịch có các đặc tính sau:

• Là huyệt thứ 6 của kinh Đại Trường;
• Lạc huyệt của kinh Đại Trường;
• Châm trong trường hợp mạch Lạc Dọc thực;
• Trong rối loạn Lạc Ngang gây ra do kinh chính Hư hoặc Thực được châm phối hợp với huyệt Nguyên của Phế.

Trong Y Học Cổ Truyền thì vị trí huyệt thiên lịch nằm trên đường nối huyệt dương khê và khúc trì, cách huyệt dương khê 3 thốn. Nếu đối chiếu trên phương diện giải phẫu, huyệt thiên lịch sẽ nằm dưới da, là cơ duỗi ngắn và dạng dài ngón tay cái. Các nhánh thần kinh quay sẽ chi phối vận động các cơ, còn da ở vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh D6.

Huyệt thiên lịch được biết đến với tác dụng Thanh Phế khí, điều thủy đạo dùng chủ trị trong đau cẳng tay và cánh tay, viêm amidan, liệt mặt, chảy máu cam. Khi châm cứu ở huyệt thiên lịch sẽ châm thẳng 0,5- 1 thốn, cứu 3-5 tráng và ôn cứu 5-10 phút. Các phối hợp huyệt ở Thiên Lịch gồm có:

• Phối Dương Khê + Lạc Khước (Bàng quang 8) + Thương Dương (Đại trường 1) + Tiền Cốc (Tiểu trường 2) + Uyển Cốt (Tiểu Trường 4) dùng trị ù tai, điếc (Tư Sinh Kinh);
• Phối Thủ Tam Lý (Đại Trường 10) sưng đau khuỷu tay và cánh tay, khó co duỗi (Tư Sinh Kinh);
• Phối Ngoại quan, Hợp Cốc chữa đau răng.

Tóm lại, vị trí huyệt thiên lịch nằm trên đường nối huyệt dương khê và khúc trì, cách huyệt dương khê 3 thốn. Tác dụng của huyệt này là điều trị đau cẳng tay và cánh tay, viêm amidan, liệt mặt, chảy máu cam. Để đảm bảo an toàn và huyệt quả, bạn không nên tự ý bấm huyệt thiên lịch, nên đến bác sĩ chuyên Y Học Cổ Truyền để thực hiện kỹ thuật này.